Srbi su se u ruskom građanskom ratu koji je počeo 1917. godine fanatično tukli na obe strane. Odbijali zakletvu srpskom kralju, ali ne i austrougarskom caru. Tito: Najviše sam voleo misije na srpskom i ruskom frontu.
Oktobarska revolucija 1917. promenila je svet i lišila Srbiju jedinog zaštitnika u Velikom ratu. Srbi koji su se zatekli na ruskoj teritoriji upali su u vrzino kolo građanskog rata. O njihovoj ulozi u tim smutnim vremenima mnogo se i često manipulisalo.
– Učešće Srba u Građanskom ratu i u intervenciji u Rusiji još uvek nije do kraja istraženo. Srbi su se borili kako na strani interventnih jedinica Antante, tako i na strani Crvene armije – kaže ruski istoričar dr Mihail Vaščenko.
Malo je poznata priča o “crvenim” Srbima koji su imali presudnu ulogu u razbijanju dobrovoljačkog korpusa spremnog za pomoć srpskoj vojsci na Solunskom frontu. Još je skrivenija istina o lutanju Srba iz Prve srpske dobrovoljačke divizije koji su do Soluna stigli preko Sibira, Mandžurije i Žutog mora.
Obe priče, i “crvena” i “bela”, počele su 1916. u Rusiji, kad je Srbija je bila okupirana. Posle albanske golgote od 420.000 mobilisanih srpskih vojnika ostalo je samo 35.000 sposobnih za borbu na Solunskom frontu.
Istovremeno u ruskoj Galiciji, današnjoj Ukrajini, nalazilo se oko 57.000 Slovena koji su zarobljeni kao austrougarski vojnici. Ruska carska vlada u aprilu 1916. odlučuje da organizuje Srpsku dobrovoljačku diviziju u koju su pozvani južnoslovenski zarobljenici: Srbi, Hrvati i Slovenci. Naime, od početka rata do jeseni 1915. oko 3.500 zarobljenih Srba samostalno se prijavilo u dobrovoljce i došlo ruskim brodovima u Srbiju. Srpska vlada, koja je proklamovala kao ratni cilj oslobađanje “južnoslovenske braće”, očekivala je još veći broj dobrovoljaca kad im je ruska vojska dala nove uniforme, dobru hranu i platu. Iz zarobljeničkih logora stizale su hiljade zahteva za prijem u Prvu srpsku dobrovoljačku diviziju, uključujući one koje su pisali Česi, Slovaci i Poljaci.
Glavni komandni kadar divizije činilo je 69 prekaljenih srpskih oficira koji su stigli sa Krfa, a ostalih 440 starešina bili su zarobljeni austrougarski oficiri. Da na to nisu zaboravili, pokazalo se čim je došlo vreme polaganja zakletve – oficiri Hrvati, koji su bili u kontaktu sa sunarodnicima u Jugoslovenskom odboru, odbili su da polože zakletvu kralju Petru i Srbiji. Tražili da novu zakletvu u kojoj bi se videlo da su jugoslovenski narodi ravnopravni i da ujedinjenje podrazumeva zajedničku državu Srbije i Jugoslavije – južnoslovenskih teritorija u Austrougarskoj. Predvodnika pobune kapetana Vilka Mariona ruske vlasti su poslale u Sibir, ali posle Oktobarske revolucije on je postavljen je za komandanta boljševičke divizije.
– Za najveći broj tih bivših austrougarskih vojnika Srbija je bila samo nužno zlo. U komunističkoj interpretaciji istorije oni su proglašavani herojima jer su odbijali da polože zakletvu srpskom kralju i njegovoj “velikosrpskoj politici“! Isti ljudi su položili zakletvu austrogarskom caru i njegovoj politici uništenja Srbije, a mnogi su se i borili na srpskom frontu. Posle Februarske i Oktobarske revolucije, oni su se odmah uključili u ruski građanski rat na strani boljševika – kaže istoričar dr Kosta Nikolić.
U crvenu gardu su se masovno prijavljivali zarobljenici hrvatske nacionalnosti, isti oni koji su odbijali da uđu u dobrovoljački korpus čak i kad je izbacio reč “srpski” iz imena, na zahtev Hrvata i Slovenaca.
– Zajedno sa 70 drugova odbio sam da stupim u Dobrovoljački korpus. Rukovodstvo tog korpusa je radilo po instrukciji srpske vlade i taj korpus su tretirali kao oruđe velikosrpske politike, bez obzira na to što je među dobrovoljcima bilo gro ljudstva s teritorija koje su tada bile pod autrougarskom carevinom: iz Bosne, Hercegovine, Like, iz Dalmacije i drugih krajeva Hrvatske, iz Slovenije – objavljeno je svedočanstvo Josipa Broza Tita u kapitalnom delu “Jugosloveni u Oktobarskoj revoluciji” 1977. godine. On je naglasio i da je kao komandir izviđača najviše voleo specijalne misije na srpskom i ruskom frontu.
U crvenu gardu su se masovno prijavljivali zarobljenici hrvatske nacionalnosti, isti oni koji su odbijali da uđu u dobrovoljački korpus čak i kad je izbacio reč “srpski” iz imena, na zahtev Hrvata i Slovenaca.
– Zajedno sa 70 drugova odbio sam da stupim u Dobrovoljački korpus. Rukovodstvo tog korpusa je radilo po instrukciji srpske vlade i taj korpus su tretirali kao oruđe velikosrpske politike, bez obzira na to što je među dobrovoljcima bilo gro ljudstva s teritorija koje su tada bile pod autrougarskom carevinom: iz Bosne, Hercegovine, Like, iz Dalmacije i drugih krajeva Hrvatske, iz Slovenije – objavljeno je svedočanstvo Josipa Broza Tita u kapitalnom delu “Jugosloveni u Oktobarskoj revoluciji” 1977. godine. On je naglasio i da je kao komandir izviđača najviše voleo specijalne misije na srpskom i ruskom frontu.
Svedočanstva učesnika revolucije navode da su internacionalne boljševičke jedinice, popunjene Litvancima i bivšim austrougarskim vojnicima, bile garda Lenjina i Trockog. Leon Bronštajn, alijas Lav Trocki, planirao je njeno proširenje na Balkan, pa je 1918. organizovao kurseve za buduće agitatore i 200 terorista odabranih među bivšim austrougarskim vojnicima.
– Smatrali smo da ćemo se, ako revolucija zahvati Jugoslaviju ili bar Srbiju, vratiti u otadžbinu kao gotovo jezgro za stvaranje velike partije – zapisao je Emil Čop, Hrvat iz Senja u Dalmaciji, koji je u Samari organizovao i komandovao Internacionalnim pukom.
Njegova vodilja bili su zaključci skupština Revolucionarnog jugoslovenskog saveza od 14. januara 1918. godine:
– Principi samoopredeljenja svih naroda koje je donela velika ruska revolucija rešavaju i naš nacionalni problem. Radi oslobođenja ugnjetenog naroda dopuštaju se sva sredstva, ne isključujući ni teror.
Srbin velikohrvat i boljševik
Jedna od najzanimljivijih ličnosti među boljševicima-Jugoslovenima je Vladimir Ćopić (na slici), rođen 1891. u Senju, kao jedno od osmoro dece Srbina crkvenjaka u senjskoj pravoslavnoj crkvi Jove Ćopića i Marije Lončarić, katoličke veroispovesti.
– Ćopić je kršten kao Srbin pravoslavac, a na studijama je postao član frankovačke ogranizacije Mlada Hrvatska čiji je program bio – mržnja prema Srbima. Posle zarobljavanja prijavio se u Srpsku dobrovoljačku diviziju, ali je odbio da položi zakletvu i vraćen je u zarobljeništvo. Posle Oktobarske revolucije priključuje se boljševicima – navodi dr Kosta Nikolić.
Ćopić je bio jedan od osnivača i član centralnog komiteta Komunističke partije (boljševika) Srba, Hrvata i Slovenaca. U prvoj polovini 1919. vraća se u Kraljevinu SHS snabdeven ogromnim količinama novca i organizuje 29 terorističkih ćelija za podizanje ustanka protiv “velikosrpske hegemonije”. Ustanak je sprečen, ali Ćopić ostaje u zemlji da razvija komunistički pokret sve do 1925. kad se vraća u Moskvu. Ubijen je par godina kasnije u Staljinovim čistkama.
Izvor: Novosti
Objavite komentar